ścięgno Achillesa

Zerwane ścięgno Achillesa – jak rozpoznać i co robić?

Zerwanie ścięgna Achillesa to kontuzja, której skutki mogą być dotkliwe i długotrwałe. To mały, ale niezwykle istotny element naszego ciała, decydujący o płynności ruchu i stabilności stawu skokowego. Znajdujące się w tylnej części nogi ścięgno Achillesa, nazywane także ścięgnem piętowym, jest kluczowe dla chodzenia, biegania i wszelkich działań, które wymagają ruchu w stawie skokowym. Jednak zerwane ścięgno Achillesa może stanowić bolesną rewelację, którą osoba doświadczająca tej kontuzji może odczuwać przez długi czas. W tym artykule przyjrzymy się przyczynom, objawom i metodom leczenia zerwanego ścięgna Achillesa, a także dowiemy się, jak możliwy jest powrót do pełnej sprawności po tej kontuzji.

Co to jest ścięgno Achillesa i dlaczego jest tak istotne?

Ścięgno Achillesa to najgrubsze oraz najsilniejsze ścięgno w naszym organizmie. Stanowi połączenie pomiędzy mięśniami łydki a kością piętową. Zasadniczą funkcją ścięgna Achillesa jest udział w zgięciu podeszwowym stopy – ruchu wykonywanego podczas chodzenia na palcach, skakania, czy biegania.

Wśród innych zadań ścięgna Achillesa znajduje się stabilizacja stawu skokowego, amortyzacja wstrząsów oraz umożliwienie odwracania stopy – rotacji jej zewnętrznej krawędzi ku dołowi.

Dzięki współdziałaniu ścięgna Achillesa i mięśnia płaszczkowatego możemy utrzymać pozycję pionową. Nasze podudzia w trakcie stania utrzymują stałą pozycję względem stóp i nie pochylają się ku przodowi.

zerwane ścięgno Achillesa. Lekarz na zdjeciu bada pacjęta

Ryzyko zerwania ścięgna Achillesa: Kto jest narażony?

Na zerwanie ścięgna Achillesa najbardziej narażone są osoby uprawiające sporty kontaktowe – piłkę nożną, hokej oraz wszelkie sporty walki. W tejże grupie znajdują się również osoby pracujące fizycznie – szczególnie praca wymaga nagłych przyspieszeń i występują duże obciążenia.

Na uszkodzenie ścięgna Achillesa narażona jest tak naprawdę każda osoba aktywna fizycznie – niekoniecznie uprawiająca sporty.

Ścięgna Achillesa mogą doznać urazu podczas zwykłego spaceru albo prac w ogrodzie więc warto zadbać o ich bezpieczeństwo przebywając nawet w domu.

Zapalenie ścięgna Achillesa

Zapalenie ścięgna Achillesa rozwija się zazwyczaj, gdy występuje brak rozgrzewki przed podjęciem intensywnych aktywności sportowych. Stan zapalny może także dotyczyć osób otyłych, prowadzących siedzący tryb życia oraz w podeszłym wieku.

Częściowe zerwane ścięgno Achillesa

Częściowe zerwanie ścięgna Achillesa bardzo często bywa spowodowane przewlekłym stanem zapalnym bądź urazem. W przypadku częściowego zerwania istnieje możliwość leczenia zachowawczego.

Objawy zerwania ścięgna Achillesa, których nie można lekceważyć

Objawy zerwanego ścięgna Achillesa bywają bardzo dotkliwe. Zazwyczaj pojawia się:

  • Poczucie oporu podczas próby poruszania

  • Słyszalny trzask

  • Zaczerwienienie

  • Silny ból w okolicy ścięgna – z tyłu kostki i pięty

  • Obrzęk

  • Całkowity brak możliwości poruszania się

Wizyta u lekarza: Pierwsze kroki po podejrzeniu zerwania ścięgna Achillesa

Uszkodzenie ścięgna Achillesa to bardzo poważna dysfunkcja, której nie należy bagatelizować. Niezależnie, czy odczuwamy tylko niewielki ból, zaobserwowaliśmy obrzęk stawu skokowego i wystąpiło ograniczenie ruchomości należy zgłosić się na badanie lekarskie.

Specjalista przeprowadzi szczegółowy wywiad, badanie kliniczne,, badanie usg a także, jeżeli zaistnieje konieczność zleci rezonans magnetyczny.

W zależności od wyniku badań i postawionej diagnozy – zapalenie ścięgna Achillesa, niewielkie zerwanie ścięgna Achillesa lub całkowite zerwanie ścięgna Achillesa – lekarz wdroży stosowne metody leczenia. Czasem niezbędne może okazać się leczenie operacyjne ścięgna.

Leczenie zachowawcze: Unieruchomienie i regeneracja

Uszkodzony staw i ścięgno umieszcza się w opatrunku gipsowym albo ortezie z regulowanym kątem zgięcia. Specjalista zaleca także odciążenie kontuzjowanej nogi przy pomocy kul łokciowych.

Osocze bogatopłytkowe: Szybszy powrót do zdrowia

Zmiany degeneracyjne powstałe po urazie ścięgna Achillesa można złagodzić stosując leczenie osoczem bogatopłytkowym. Jest to zaawansowana terapia wykorzystująca naturalne składniki krwi pacjenta w odbudowie uszkodzonej tkanki włóknistej.

Czynniki wzrostu, które występują w osoczu sprawiają, że ścięgno Achillesa zaczyna się szybciej regenerować. W wielu przypadkach terapia przynosi bardzo dobre rezultaty a pacjent może zapomnieć o leczeniu operacyjnym.

Specjaliści zalecają iniekcję osoczem bogatopłytkowym 3 razy w w ciągu 6 miesięcy. Przebieg terapii może się różnić, dlatego lekarz po dokładnym zbadaniu chorego ułoży dla was indywidualny plan terapeutyczny. Cena jednej iniekcji osoczem bogatopłytkowym waha się od 1000 do 2200 zł.

Kiedy konieczna jest interwencja chirurgiczna?

Leczenie operacyjne wdraża się, gdy wystąpiły urazy ścięgna Achillesa i uszkodzona została ciągłość ścięgna. Dotyczy to pacjentów u których po urazie nastąpiło zerwanie minimum 50% włókien ścięgna i dotychczasowe leczenie nie przynosiło poprawy. W każdym z tych przypadków należy dokonać zabiegu szycia ścięgna.

Operacja może być wykonana jako zabieg klasyczny – zwany metodą otwartą – albo przezskórnie lub metodą małoinwazyjną.

Ćwiczenia wzmacniające ścięgno Achillesa: Bezpieczny powrót do formy

Jednym ze sposobów na zwiększenie wytrzymałości ścięgna Achillesa, wzmocnienie mięśnia brzuchatego łydki, mięśnia trójgłowego łydki oraz zwiększenie zakresu ruchu w stawie są specjalistyczne ćwiczenia.

Fizjoterapeuci przeprowadzający pacjenta przez proces rehabilitacji zalecają ćwiczenia bierne jak i czynne. Najbardziej efektywny bywa np. trening propriocepcji, rozciąganie mięśnia trójgłowego uda, ćwiczenia koncentryczno-ekscentryczne.

Dzięki zastosowanej terapii możliwe staje się stopniowe przywracanie zakresu ruchu w stawie skokowym a także odbudowa siły mięśnia. W efekcie tychże działań następuje kształtowanie odpowiednich wzorców ruchowych i powolny powrót do funkcjonowania ścięgna w pełnym obciążeniu.

Fizykoterapia, jako wsparcie rekonwalescencji

Skutecznym uzupełnieniem rekonwalescencji po zerwaniu ścięgna Achillesa jest fizykoterapia. Leczenie chorej kończyny obejmuje masaże, ultradźwięki i kinesiotaping.

Bardzo korzystnie na dolegliwości bólowe, obrzęk i zbyt duże napięcie mięśni wpłynie krioterapia, laser wysokoenergetyczny, kąpiel wodno-wirowa oraz fala uderzeniowa.

Wskazówki żywieniowe dla szybszej regeneracji po zerwaniu ścięgna Achillesa

Odpowiednio dobrana dieta nie tylko łagodzi stan zapalny i ból powstały w wyniku uszkodzenia ścięgna Achillesa ale także przyspiesza leczenie.

W codziennym menu powinno obejmować odpowiednią ilość kcal i pełnowartościowego białka a także suplementy zawierające kolagen, wapń i witaminę C, witaminę D2, miedź, cynk i magnez.

Szybszy powrót do zdrowia uzyskamy dostarczając organizmowi składników odżywczych niezbędnych do regeneracji. Bezwzględnie należy w tym okresie zwiększyć spożycie warzyw i owoców a także sięgnąć po dobre źródła węglowodanów – bataty, kasze, komosę ryżową czy ryż.

Jak długo trwa rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa?

Czas rekonwalescencji po zerwaniu ścięgna Achillesa trwa bardzo długo. Zrastanie przyczepu ścięgna rozpoczyna się po około dwóch tygodniach od momentu urazu.

Cały proces odbudowy zaczyna się natomiast dopiero po miesiącu od zerwania a powrót do pełnej sprawności może trwać nawet kilka lat. Oczywiście wtedy noga jest już zdolna do normalnej aktywności ale ta wyczynowa może nadal stanowić problem.

Zapobieganie zerwaniu ścięgna Achillesa: skuteczne strategie

Kontuzji i w następstwie uszkodzenia ścięgna Achillesa nie da się całkowicie wyeliminować. Możemy jednak podjąć działania profilaktyczne, które zmniejszą ryzyko uszkodzenia ścięgna. Najważniejsze z nich to:

  • Wizyta u fizjoterapeuty, który wskaże jak dbać o ścięgna

  • Poddawaj się masażowi z udziałem przyrządów – można je zakupić w sklepach medycznych

  • Wprowadź do swojego planu różnorodne ćwiczenia – odrzuć te obciążające ścięgna i zastąp je wzmacniającymi np. ćwiczeniami mięśnia trójgłowego łydki

  • Dbaj o właściwą dietę i wagę ciała

  • Wykonuj ćwiczenia rozgrzewające

  • Stopniuj intensywność treningu

  • Zadbaj o odpowiednie obuwie

Wybór odpowiedniego obuwia sportowego: Klucz do minimalizowania ryzyka

Właściwie dobrane obuwie, będzie dla nas sprzymierzeńcem podczas aktywności ruchowej – np. spaceru, trekkingu albo biegania. Musimy jednak pamiętać, aby but był jedynie ochroną dla naszej stopy.

Nie powinien odbierać jej całkowicie funkcji stabilizacyjnej ani wykonywać za nią pracy. Powinien także umożliwiać przekazywanie przez receptory informacji do mózgu o podłożu i naszym położeniu. Bardzo istotna jest również odpowiednia przyczepność do podłoża na którym się znajdujemy i umożliwienie korekcji postawy.

Niemniej jednak obuwie do aktywności powinno być stabilne, rozmiar dopasowany do naszej stopy, ponadto wiązane i powinno pozostawiać przestrzeń dla swobodnego ułożenia i pracy kończyny.

W przypadku butów, które nosimy na co dzień powinniśmy pamiętać, aby nie uciskały kości piętowej a palce miały odpowiednią przestrzeń do właściwego ułożenia.

Dobrym rozwiązaniem, gdy chcemy uniknąć otarć i ochronić ścięgno Achillesa mogą okazać się specjalistyczne zapiętki, które można zakupić w sklepach medycznych.

Rozgrzewka: Dlaczego jest tak ważna przed rozpoczęciem aktywności fizycznej?

Rozgrzewka przed rozpoczęciem aktywności fizycznej jest niezbędna ponieważ:

  • Przygotowuje organizm do wysiłku

  • Mobilizuje stawy do zwiększonego wysiłku

  • Chroni ciało przed urazami

  • Pozwala na optymalne wykorzystanie możliwości organizmu

Dzięki rozgrzewce serce systematycznie zwiększa wydajność oraz tempo pracy, przez co podczas wysiłku pracuje sprawniej. Gdy krew w naczyniach krąży intensywniej, zwiększa się temperatura ciała, mięśnie się rozciągają i otrzymują nową dawkę tlenu oraz niezbędnych substancji.

Rozgrzanie mięśni, ścięgien i więzadeł zwiększa ich elastyczność oraz odporność. Dzięki stopniowo postępującej rozgrzewce organizm wytwarza większą ilość tzw. płynu maziowego, czego efektem jest mniejsze tarcie pomiędzy powierzchnią stawów i lepsza kontrola ruchu.

Regularne stosowanie ćwiczeń wprowadzających do treningu właściwego skutecznie zapobiegnie albo zminimalizuje ryzyko uszkodzenia ścięgna Achillesa.

Podsumowanie

Zerwanie ścięgna Achillesa to trudne wyzwanie, które wymaga cierpliwości, determinacji i profesjonalnej opieki medycznej. Bez względu na to, czy to całkowite zerwanie, czy tylko częściowe uszkodzenie, proces rekonwalescencji może być długi. Warto jednak pamiętać, że pełny powrót do aktywności jest osiągalny. Dzięki odpowiedniemu leczeniu, rehabilitacji i współpracy z lekarzem oraz fizjoterapeutą, osoby dotknięte zerwaniem ścięgna Achillesa mogą znów cieszyć się normalnym życiem. Pamiętajmy, że zapobieganie jest zawsze lepsze od leczenia – dbanie o rozgrzewkę, odpowiednią technikę treningową oraz odpowiednie obuwie to kluczowe kroki, które mogą pomóc w minimalizowaniu ryzyka uszkodzenia tego ważnego elementu naszego ciała.

 

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *