W czym są pomocne symbole niepełnosprawności w przestrzeni publicznej?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak ważną rolę w naszym społeczeństwie pełnią symbole niepełnosprawności?

Dzięki tym pozornie prostym kodom zmienia się sposób, w jaki firmy i organizacje i instytucje publiczne podchodzą do zatrudnienia, integracji oraz codziennego wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Symbole to nie tylko znaki na papierze lub szyldzie. Informacje z nich płynące Są często kluczami otwierającymi drzwi do lepszego zrozumienia i pełniejszego włączania osób niepełnosprawnych w życie zawodowe i społeczne.

W Polsce funkcjonuje system 12 symboli niepełnosprawności. Każdy z nich niesie ze sobą specyficzne informacje o przyczynach dysfunkcji, a tym samym o możliwych potrzebach i ograniczeniach konkretnej osoby. Informacje te pomagają dostosować miejsce pracy, proces edukacji, czy dostęp do usług publicznych i medycznych.

Przyjrzyj się bliżej, jakie znaczenie mają te symbole i jak wpływają one na życie zarówno pracodawców, pracowników, jak i klientów.

Jak definiuje się symbole niepełnosprawności w Polsce?

W przestrzeni informacyjnej dotyczącej symboli niepełnosprawności spotkasz się także zamiennikiem tej nazwy. Symbole inaczej nazywa się kodami niepełnosprawności. Oznaczenia te wskazują na określoną przyczynę niepełnosprawności.

W orzeczeniach spotkasz się oznaczeniami alfanumerycznymi. Każdy tego typu symbol składa się z 2 liczb oraz 1 litery. W budynkach użyteczności publicznej napotkasz także formę graficzną symboli niepełnosprawności. Stosowana jest ona zazwyczaj do oznaczania miejsc dedykowanych konkretnym grupom osób niepełnosprawnych. Zapis graficzny widnieje także w legitymacji osoby niepełnosprawnej.

Regulacje, które określają, proces wydawania orzeczenia o niepełnosprawności, mówią, że w orzeczeniu znajdziesz alfanumeryczne symbole odnoszące się do chorób, które bezpośrednio wpływają na codzienne funkcjonowanie osoby z dysfunkcją. Różnorodne schorzenia, urazy lub zaburzenia w obrębie konkretnego układu powodują, że mogą pojawić się trudności w zwykłych czynnościach życiowych i ograniczenia w aktywności społecznej. I to właśnie znajduje odzwierciedlenie w kodach.

W orzeczeniu może być odnotowane od jednego do maksymalnie 3 takich symboli, gdzie każdy z nich reprezentuje oddzielną przyczynę niepełnosprawności. Pamiętaj, że każda z chorób wymieniona w orzeczeniu musi w równym stopniu przyczyniać się do problemów z funkcjonowaniem Twojego organizmu.

Lista kodów niepełnosprawności stosowanych w Polsce na orzeczeniach

Obecne zasady orzekania o niepełnosprawności bazują na Ustawie o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych. Nie mniej ważne jest rozporządzenie z 2003 roku, które wprowadza konkretne symbole używane aktualnie w orzeczeniach.

O czym mówią symbole niepełnosprawności?

Przepisy prawa mogą być dla Ciebie zbyt skomplikowane. Dlatego podajemy Ci w przystępny sposób listę symboli niepełnosprawności, które możesz spotkać w orzeczeniach wraz z przyczyną:

• 01-U to symbol oznaczający niepełnosprawność intelektualną
  Zapewne wielokrotnie spotkałeś się z innym terminem opisującym tę niepełnosprawność, jako upośledzenie umysłowe. Jej przyczynami mogą być czynniki genetyczne, wady wrodzone, konsekwencje chorób zakaźnych lub innych oraz urazy.
• 02-P to symbol oznaczający chorobę psychiczną
  Przyczyny tej niepełnosprawności mają szeroki zakres, od zaburzeń psychotycznych, poprzez zaburzenia nastroju, aż do znaczących zaburzeń lękowych.
• 03-L to symbol oznaczający zaburzenia głosu i słuchu
  Symbol ten wskaże Ci, że osoba nim się wykazująca ma problemy z mową, uszkodzenia funkcji głosowych, a także głuchotę czy głuchoniemotę.
• 04-O to symbol wskazujący na uszkodzenia wzroku
  Dotyczy on osób mających problem z widzeniem, nawet po założeniu okularów, których pole widzenia jest znacząco ograniczone lub które są całkowicie niewidome.
• 05-R to symbol wskazujący na niepełnosprawność narządu ruchu
  Powie Ci o trudnościach ruchowych osoby wynikających z wad wrodzonych, przez choroby zwyrodnieniowe stawów, aż po zmiany pourazowe.
• 06-E to symbol oznaczający epilepsję
  taki zapis widnieje w orzeczeniu osoby, która ma o nawracające i uciążliwy napady padaczkowe wpływające na jej codzienne funkcjonowanie.
• 07-S to symbol związany z chorobami układu oddechowego i krążenia
  Powie Ci on, że konkretna osoba posiada przewlekłe choroby płuc jak POChP, problemy z sercem czy nadciśnienie.
• 08-T to symbol dotyczący chorób układu pokarmowego
  Otrzymują go w orzeczeniu ci, którzy mają poważne problemy z żołądkiem, jelitami czy trzustką.
• 09-M to symbol wskazujący na choroby układu moczowo-płciowego
  Dotyczy osób mających problemy z nerkami czy innymi częściami układu moczowego.
• 10-N to symbol określający niepełnosprawność z przyczyn neurologicznych
  Tak klasyfikowane są osoby, które przeszły udar, choroby rdzenia kręgowego czy inne uszkodzenia oraz choroby neurologiczne.
• 11-I to symbol wskazujący na inne przyczyny niepełnosprawności
  Oznacza się nim orzeczenie osób z chorobami endokrynologicznymi, zakaźnymi i innymi, które nie pasują do powyższych kategorii oraz zeszpeceniami.
• 12-C to symbol oznaczający całościowe zaburzenia rozwojowe
  Dotyczy osób mających trudności w interakcji społecznej czy komunikacji, zazwyczaj związanych ze spektrum autyzmu lub zespołem Aspergera.

Jaką rolę pełnią kody niepełnosprawności?

Symbole niepełnosprawności pełnią funkcję informacyjną w codziennym życiu wielu grup ludzi. Pomagają zrozumieć Ci specyfikę niepełnosprawności, z jaką borykają się osoby w Twoim otoczeniu. Dzięki tym symbolom możesz lepiej dostosować swoje działania, komunikację oraz wsparcie, aby spełnić ich potrzeby lub zaspokoić własne.

Symbole niepełnosprawności posłużą Ci też do zrozumienia, jakie konkretne uprawnienia przysługują osobom z niepełnosprawnościami. Dają Ci też szansę do pełniejszego wykorzystania przysługujących Ci praw.

Warto jednak abyś pamiętał, że symbole niepełnosprawności w żaden sposób nie odnoszą się do faktycznych możliwości osoby z określonym typem dysfunkcji. Wskazują one jedynie na źródło trudności, a nie definiują całkowicie zdolności czy jej potencjału. Oznaczenia niepełnosprawności mają więc za zadanie ułatwić Ci identyfikację i zrozumienie przyczyn niepełnosprawności, ale nie powinny być przez ciebie używane do przypisywania błędnych stereotypów obejmujących całą grupę ludzi.

Dla kogo są ważne symbole niepełnosprawności?

Skoro w symbole niepełnosprawności mają znaczenie, powinieneś wiedzieć, kto powinien je znać i umiejętnie wykorzystywać informacje z nich płynące. Znajomość kodów będzie dla Ciebie ważna, jeśli jesteś:

• Osobą niepełnosprawną
  Docenisz wartość informacyjną kodu niepełnosprawności, korzystając ze swoich uprawnień, realizując swoje potrzeby w instytucjach czy przekonując pracodawcy do zatrudnienia właśnie Ciebie.
• Pracodawcą
  Symbole niepełnosprawności w orzeczeniach są dla Ciebie bardzo ważne, gdy zatrudniasz osoby niepełnosprawne lub planujesz otwarcie swojej firmy na tego rodzaju pracownika
• Pracownikiem instytucji publicznych, placówek medycznych, edukacyjnych, kultury i sportu
  Dzięki oznaczeniom w orzeczeniach będziesz mógł zapewnić odpowiednią dostępność i wsparcie stosownie do potrzeb danej osoby i jej dysfunkcji.
• Przedstawicielem organizacji pozarządowej
  Oznaczenia w orzeczeniach pomogą Ci w świadczeniu adekwatnych usług i pomocy.

Jak pomoże wiedza o kodzie niepełnosprawności osobie niepełnosprawnej?

Zazwyczaj to orzeczenie o niepełnosprawności i stopień decyduje o tym, z jakich ulg i przywilejów skorzystasz. Jednak konkretny symbol niepełnosprawności wskazany na Twoim dokumencie ma także znaczenie. Poszczególne oznaczenia przyczyn niepełnosprawności otwierają przed Tobą możliwość skorzystania w dedykowanych udogodnień, które są związany z typem Twoich ograniczeń.

Zatem symbol niepełnosprawności ma wpływ na to, jakie konkretnie ulgi i udogodnienia są Ci dostępne. Przykładowo kod niepełnosprawności ma wpływ na wysokość zniżek w transporcie publicznym, otrzymanie karty parkingowej osoby niepełnosprawnej, otrzymanie różnego typu dofinansowań PFRON, lub wyjazdu turnus rehabilitacyjny.

Kody niepełnosprawności w Twoim orzeczeniu lub na legitymacji osoby niepełnosprawnej z minimalizują potrzebę wyjaśnienia Twoich uprawnień, lub tłumaczenia potrzeb. Dostosowanie obsługi lub miejsca pracy zgodnie z informacją płynącymi symbolu sprawi, że Twoja codzienność będzie mniej stresująca.

Co o symbolach niepełnosprawności powinien wiedzieć pracodawca?

Warto, abyś dobrze poznał znaczenie symboli niepełnosprawności, które znajdują się na orzeczeniach Twoich pracowników lub kandydatów do zatrudnienia. Jak wcześniej powiedzieliśmy, oznaczenia w orzeczeniach nie opisują samej choroby, ale daje ci wiedzy o jej wpływie na funkcjonowanie człowieka w określonych obszarach.

Powinieneś pamiętać o prawnych zasadach stosowanie symboli niepełnosprawności, aby lepiej zrozumieć te oznaczenia i efektywniej je wykorzystywać:

1. Jakaś liczba symboli może być na orzeczeniu o niepełnosprawności?
   Na orzeczeniu, które dostarczy Ci pracownik, może być zapisane do 3 kodów niepełnosprawności, które odnoszą się do różnych dysfunkcji. Każdy z nich reprezentuje odrębną przyczynę niepełnosprawności i daje Ci wiedzę na temat potencjalnych ograniczeń funkcjonowaniu.
2. Jakie kody są stosowane w Polsce?
   W Polsce na orzeczeniach używa się 12 symboli niepełnosprawności. Mają one postać alfanumeryczną. Składają się z 2 cyfr i jednej litery. Obok tych symboli i stosuje się także symbole graficzne. Spotkasz je w przestrzeni publicznej oraz na niektórych dokumentach. Znajomość wszystkich symboli pomoże Ci zidentyfikować, jakie konkretne potrzeby ma Twój pracownik i będzie wskazówką, jak możesz mu pomóc.
3. Jakie jest znaczenie symboli niepełnosprawności dla pracodawców
   Wiedza o kodach niepełnosprawności pomoże Ci odpowiednio przygotować się do dostosowania miejsca pracy i zapewnienia odpowiedniego wsparcia dla pracowników. Informacja płynąca symbolu orzeczenia pozwoli ci też zoptymalizować koszty wynagrodzeń i działalności Twojej firmy.
4. Które kody oznaczają schorzenia specjalne?
   Symbole: 01-U, 02-P, 04-O, 06-E i 12-C, wskazują na schorzenia specjalne. Te zaś uprawniają Cię do zwiększonego dofinansowania wynagrodzeń z PFRON. Dzięki wiedzy o kodach możesz uzyskać większe wsparcie finansowe.
5. Czy ważne są symbole na orzeczeniach sprzed 2003 roku?
   Nawet jeśli orzeczenie Twojego pracownika zostało wydane przed rokiem 2003 i zawiera starsze kody, nadal jest ważne, o ile jest aktualne.

Jak pomagają symbole niepełnosprawności pracownikom instytucji publicznej?

Symbole niepełnosprawności będą dla Ciebie niezwykle przydatne, jeśli jesteś pracownikiem którejś z instytucji publicznych. Ułatwią one dostosowanie świadczonych przez Ciebie usług do indywidualnych potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Będziesz respektował także prawidłowo wszelkie uprawnienia konkretnej osoby i jednocześnie bezbłędnie wskażesz jej, z czego może ona skorzystać.

Wartość informacyjną kodów niepełnosprawności docenisz, jeśli w codziennej pracy masz do czynienia z zarządzaniem usługami w obszarach takich jak: transport, edukacja czy opieka zdrowotna. Wiedza ta pozwoli Ci na bardziej precyzyjne i efektywne reagowanie na specyficzne wymagania klientów. Jej posiadanie pozwoli Ci również unikać pomyłek i nieporozumień, które mogą wynikać z niewłaściwego zrozumienia potrzeb osoby niepełnosprawnej. Nie będziesz tworzył dodatkowych barier, kiedy wiesz, jak podejść do obsługiwanego klienta i jakim językiem się do niego zwracać. Twoja pewność siebie w kontakcie z osobą niepełnosprawną dzięki wiedzy wzrasta, a to przekłada się na lepszą jakość obsługi i większą satysfakcję z korzystania z publicznych usług.

Czy kody niepełnosprawności mają znaczenie dla przedstawicieli organizacji pozarządowych?

Znajomość symboli niepełnosprawności i umiejętność ich interpretacji to kluczowe narzędzia, które wykorzystasz, pracując w organizacjach pozarządowych. Podobnie jak pracownicy instytucji publicznych będziesz miał możliwość lepiej odpowiadać na indywidualne potrzeby osób niepełnosprawnych, które do Ciebie trafiają. Będzie to korzystne zarówno dla nich, jak i dla całej Twojej organizacji.

Symbole niepełnosprawności i ich rola

Symbole niepełnosprawności odgrywają kluczową rolę nie tylko w życiu osób z ograniczeniami. Są pomocne też w środowisku pracy, instytucjach publicznych oraz organizacjach zapewniających wsparcie osobom potrzebującym. Niepełnosprawnym pomagają uzyskać dostęp do ich uprawnień. Pracodawcom ułatwiają lepsze dostosowanie miejsc pracy i efektywniejsze zarządzanie zasobami ludzkimi. Pracownikom instytucji i organizacji pozwalają na lepszą komunikację i dostosowanie obsługi stosownie do potrzeb klientów.

W Polsce stosowanych jest 12 symboli niepełnosprawności, które pomagają identyfikować konkretne przyczyny dysfunkcji. Mają one następującą postać i dotyczą danego typu niepełnosprawności:

• 01-U (niepełnosprawność intelektualna),
• 02-P (choroby psychiczne),
• 03-L (zaburzenia głosu, mowy i słuchu),
• 04-O (choroby narządu wzroku),
• 05-R (upośledzenie narządu ruchu),
• 06-E (epilepsja),
• 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia),
• 08-T (choroby układu pokarmowego),
• 09-M (choroby układu moczowo-płciowego),
• 10-N (choroby neurologiczne),
• 11-I (inne schorzenia),
• 12-C (całościowe zaburzenia rozwojowe).

Każdy symbol informuje o różnych typach możliwych uszkodzeń i problemów w codziennym funkcjonowaniu osoby z orzeczeniem.