Nowe przepisy dotyczące rent i emerytur budzą spore zainteresowanie i emocje, zwłaszcza wśród osób, które obecnie lub w przyszłości mogą skorzystać z tego dodatkowego świadczenia. Do tej pory renta rodzinna była jedyną alternatywą dla wdów i wdowców. To jednak rodziło nagłe pogorszenie sytuacji po śmierci współmałżonka. Nowe zmiany w prawie otwierają możliwość poprawienia stabilności finansowej w tej sytuacji.

W naszym artykule przyjrzymy się dokładnie, na czym polega renta wdowia, jak ją uzyskać oraz jakie są jej przewidywane kwoty. Dzięki lekturze łatwiej poradzisz sobie trudnej sytuacji i będziesz wiedział i jak i kiedy złożyć wniosek, by było to najbardziej korzystne dla Ciebie.

Co o rencie wdowiej warto wiedzieć?

Renta wdowia to świadczenie, które może okazać się dla Ciebie ważnym wsparciem, jeśli stracisz swojego współmałżonka. Oznacza ona zwiększenie świadczenia rodzinnego wypłacanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ma to na celu pomóc Ci w trudnych chwilach, kiedy nagle zostajesz sam z codziennymi wydatkami. Dzięki rencie wdowiej masz prawo do części świadczeń, które wcześniej otrzymywał Twój zmarły małżonek, co pozwala uniknąć nagłego pogorszenia sytuacji finansowej.

Jakie zasady renty wdowiej ostatecznie ustalono?

O dodatek tzw. rentę wdowią, możesz złożyć wniosek do odpowiedniego organu ubezpieczeń społecznych. W pierwotnych założeniach ustawodawców miałeś wybór między dwoma opcjami:

zachować 100% swojej emerytury lub renty oraz pobierać 50% świadczenia, które przysługiwało Twojemu zmarłemu małżonkowi.
Alternatywnie, mogłeś zdecydować, zachować 50% swojej emerytury lub renty i pobierać 100% świadczenia, które otrzymywał Twój zmarły współmałżonek.

Jednak podczas prac nad ustawą wprowadzono zmiany dotyczące lat 2025-2027, a wdrażanie powyższych założeń ma nastąpić stopniowo.

Jakie zasady renty wdowiej będą obowiązywać w latach 2025-2027?

Zgodnie z nowelizacją podpisaną przez Prezydenta Andrzeja Dudę, jeśli spełnisz warunki do pobierania renty wdowiej, będziesz miał możliwość wyboru jednego z dwóch wariantów. W przypadku decyzji o pobieraniu swojej renty lub emerytury będziesz otrzymywać ją w pełnej wysokości 100%. Jednakże:

W okresie od 1 lipca 2025 roku do 31 grudnia 2026 roku, może przysługiwać Ci dodatkowo drugie świadczenie — renta wdowia — które wyniesie 15% renty Twojej lub Twojego zmarłego małżonka.
Od 1 stycznia 2027 roku kwota dodatku w postaci renty wdowiej wzrośnie do 25% renty Twojej lub Twojego zmarłego małżonka.

Wybór najkorzystniejszej opcji przy zbiegu świadczeń będzie wymagał obliczeń, abyś prawidłowo określił, czy bardziej opłaca się zachować 100% własnego świadczenia, czy pobierać 100% renty po zmarłym małżonku. Wybierz wariant, w którym łączne świadczenie będzie najkorzystniejsze.

Kto może otrzymać dodatek renty wdowiej?

Aby móc ubiegać się o rentę wdowią, będziesz musiał spełnić kilka kluczowych warunków:

Zgodnie z przepisami art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, musisz osiągnąć wiek emerytalny.
Musisz pozostawać w związku małżeńskim ze zmarłym współmałżonkiem do momentu jego zgonu.
Powinieneś być uprawniony do pobierania renty rodzinnej (nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego).
Musisz pobierać własną rentę (np. z tytułu niezdolności do pracy, rentę rolniczą, wojskową rentę inwalidzką lub policyjną) lub swoją emeryturę (np. pracowniczą, rolniczą, wojskową, policyjną, świadczenie przedemerytalne lub świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli).

Dodatek od otrzymasz i nie ma znaczenia, czy Twój współmałżonek zmarł niedawno, czy jesteś wdowcem lub wdową już od wielu lat. Stracisz jednak prawo do renty wdowiej w dniu poprzedzającym zawarcie kolejnego związku małżeńskiego.

Ile wynosie renta wdowia?

Rzeczywista kwota renty wdowiej, którą możesz otrzymać, zależy od wysokości Twojego obecnego świadczenia rentowego lub emerytalnego oraz od kwoty świadczenia, które pobierał Twój zmarły małżonek. Łączna kwota świadczeń, które będziesz pobierał, nie może przekroczyć trzykrotności minimalnej emerytury wypłacanej przez ZUS. W 2024 roku ten limit wynosi ponad 5342,88 zł brutto.

Z uwagi na planowaną waloryzację rent i emerytur w 2025 roku, kiedy to rozpocznie się Wysłane z wypłacanie dodatku, przewiduje się, że trzykrotność minimalnej emerytury wyniesie około 5705,13 zł brutto, co będzie miało znaczenie przy obliczaniu wysokości renty wdowiej.

Przykład obliczenia renty wdowiej

Załóżmy, że otrzymujesz 2300 zł renty, a Twój zmarły współmałżonek pobierał emeryturę w wysokości 3000 zł. Od 1 lipca 2025 roku będziesz mieć dwie opcje do wyboru:

Opcja 1: Otrzymasz 100% swojej renty (2300 zł) plus 15% emerytury zmarłego małżonka (450 zł), co daje łącznie 2750 zł.
Opcja 2: Otrzymasz 15% swojej renty (345 zł) plus 100% emerytury zmarłego małżonka (3000 zł), co daje łącznie 3345 zł.

Wybór opcji jest w tym przypadku jednoznaczny.

Kiedy renta wdowia zacznie obowiązywać?

Zgodnie z nowelizacją opublikowaną w Dzienniku Ustaw, renta wdowia zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku. Jednak na faktyczne wypłaty świadczeń będziesz musiał poczekać do 1 lipca 2025 roku.

Jak otrzymać rentę wdowią?

Aby otrzymać rentę wdowią, musisz złożyć odpowiedni wniosek. To dodatkowe świadczenie dla osób owdowiałych nie zostanie przyznane Ci automatycznie. Konieczne jest, abyś sam zainicjował procedurę. Po złożeniu wniosku, odpowiednia jednostka ubezpieczeniowa sprawdzi, czy masz prawo do zbiegu świadczeń, a następnie wypłaci rentę wdowią wraz z Twoim dotychczasowym świadczeniem.

Jak wnioskować o rentę dla wdów i wdowców?

Wniosek o rentę wdowią będziesz mógł złożyć już 1 stycznia 2025 roku. ZUS udostępni wzór wniosku na swojej stronie internetowej, co ułatwi Ci proces aplikacji. Po wypełnieniu formularza będziesz musiał określić, które ze świadczeń chcesz otrzymywać w pełnej wysokości, a które ma być dodatkowym. Następnie możesz przekazać wniosek do ubezpieczyciela na jeden z 3 sposobów:

Osobiście, odwiedzając placówkę ZUS.
Drogą pocztową, wysyłając dokumenty na adres ZUS.
Elektronicznie, za pomocą platformy internetowej ZUS.

Wybór metody składania wniosku zależy tylko od Twojej wygody i preferencji.

Czy renta wdowia będzie zamiast renty rodzinnej?

Renta wdowia nie zastąpi renty rodzinnej, ale możesz ją traktować jako jej uzupełnienie w kontekście zbiegu świadczeń. Renta wdowia to dodatkowe świadczenie, które będzie wypłacane w wyższym wymiarze i przeznaczone wyłącznie dla wdów lub wdowców, aby uzupełnić świadczenia emerytalno-rentowe. Podobnie jak w przypadku renty rodzinnej, renta wdowia wymaga spełnienia określonych warunków, o których napisaliśmy wyżej.

Jakie są warunki otrzymania renty rodzinnej?

Jako osoba owdowiała, aby otrzymać rentę rodzinną, musisz spełnić przynajmniej jeden z następujących warunków:

mieć ukończone 50 lat.
w chwili śmierci małżonka lub w ciągu 5 lat od jego śmierci, musisz zostać uznany za osobę niezdolną do pracy.
wychowywać dziecko uprawnione do pobierania renty rodzinnej.
opiekować się dzieckiem z niepełnosprawnością, które nie jest zdolne do samodzielnej egzystencji.

Podstawowe informacje o rencie wdowiej

Renta wdowia wprowadza nowe możliwości dla osób, które straciły współmałżonka, oferując dodatkowe wsparcie finansowe w trudnych chwilach. Jest to świadczenie, które nie zastępuje wprost renty rodzinnej, ale ją uzupełnia, umożliwiając częściowe korzystanie z obu świadczeń. Dzięki temu od 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli liczyć na stopniowy wzrost swoich dochodów, co pomoże im utrzymać stabilność finansową po stracie partnera. Wprowadzenie tego rozwiązania ma na celu lepsze zabezpieczenie finansowe osób owdowiałych i dostosowanie świadczeń do ich potrzeb.

Aby skorzystać z renty wdowiej, niezbędne będzie złożenie wniosku. Będzie to możliwe od 1 stycznia 2025 roku. Wniosek będzie można złożyć osobiście, wysyłać go pocztą lub za złożyć pośrednictwem Internetu. Nowe przepisy dają większą elastyczność w wyborze najkorzystniejszego rozwiązania finansowego, co jest kluczowe w zapewnieniu odpowiedniego wsparcia po utracie bliskiej osoby. Warto zatem dokładnie zapoznać się z nowymi możliwościami, jakie oferuje renta wdowia, aby jak najlepiej zabezpieczyć swoją przyszłość i korzystać z dostępnych świadczeń w pełni.