Poznaj najważniejsze ulgi dla niepełnosprawnych, z których skorzystasz
Starość, choroba i niepełnosprawność stawia przed Tobą nowe wyzwania. To jak sobie z nimi poradzisz, zależy od wielu czynników, wysokości renty, dostępu do usług opiekuńczych i leczniczych, czy wsparcia rodziny. Obok tego wszystkiego warto, abyś poznał wszelkie uprawnienia, które zapewnia w takich sytuacjach państwo. Ulgi dla niepełnosprawnych niosą za sobą ogromne wsparcie. Wpływają na Twój zazwyczaj skromny budżet i jednocześnie pomagają w tym, abyś mógł w pełni uczestniczyć w życiu społecznym oraz kulturalnym.
Ten artykuł dostarczy Ci wiedzy o najważniejszych ulgach dla niepełnosprawnych. Będziesz mógł łatwo zorientować się, z których możesz sam skorzystać i do których prawo ma Twój opiekun. Regulacje ustawowe w Polsce różnicują dostęp do ulg dla niepełnosprawnych w zależności od stopnia na orzeczeniu i rodzaju dysfunkcji.
Z jakich ulg mają prawo skorzystać osoby posiadające orzeczenie?
Ułatw w sobie życie codzienne i popraw sytuację finansową korzystając z różnorodnych ulg oferowanych Ci przez państwo polskie. Drogą do wykorzystania tego przywileju jest orzeczenie o niepełnosprawności bądź inne, który daje Ci status osoby niepełnosprawnej. Może to być orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Dokumenty te uzyskasz w zależności od Twojego wieku oraz potrzeb.
Najważniejsze ulgi dla niepełnosprawnych dzielą się odrębne obszary:
- ulgi dotyczące podatków,
- oraz ulgi dotyczące życia społecznego.
Każdy z tych obszarów omówimy odrębnie poniżej, podając istotniejsze informacje o tym, kto może skorzystać z konkretnych ulg mieszczących się w danym obszarze. Powiemy Ci także, czego ulgi te dotyczą.
Dla kogo jest ulga podatkowa PCC od umów?
Nabywając na potrzeby własne konkretne sprzęty lub urządzenia poza systemem sprzedaży detalicznej w sklepach, komisach i hurtowniach możesz liczyć na ulgę podatkową.
- Pierwszym warunkiem skorzystania z ulgi PCC, jest zakup sprzętu z określonego katalogu produktów. Uldze podlega zakup: sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych – w tym wózków inwalidzkich, jednośladów typu motorower lub motor oraz samochodów osobowych.
- Drugim warunkiem uprawniającym Cię do ulgi podatkowej PCC, jest posiadanie ważnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności znacznym lub umiarkowanym. Nie musisz przy tym wykazywać określonego rodzaju dysfunkcji. Jednak gdy posiadasz lekki stopień na orzeczeniu, z ulgi tej skorzystasz tylko wtedy gdy masz niepełnosprawność ruchową.
Kiedy w wyniku transakcji polegającej na umowie kupna-sprzedaży byłeś którykolwiek z wyżej wymienionych przedmiotów, do deklaracji podatkowej dołącz swoje orzeczenie o niepełnosprawności. Będzie ono podstawą do zwolnienia Cię z podatku od zakupionych sprzętów.
Kto skorzysta z ulgi rehabilitacyjnej w swoim zeznaniu podatkowym?
W zależności od tego, jak długo chorujesz lub jesteś osobą niesprawną, nabyłeś świadomość, że życie z takim obciążeniem jest dużo droższe. Przynajmniej w części możesz odzyskać kwoty od wydatków, które poniosłeś w związku ze swoją niepełnosprawnością lub chorobą. Uprawnienie do tego daje Ci ulga rehabilitacyjna dla niepełnosprawnych. W swoim PIT odliczysz zakupione sprzęty i usługi, które musiałeś nabyć w trakcie roku podatkowego, aby wspomóc swoje codzienne funkcjonowanie. Na niektóre wydatki koniecznie musisz posiadać fakturę, inne odliczysz od dochodu mimo braku takiego dokumentu. Musisz jedynie wykazać, że podniosłeś odpowiednie koszty w związku ze swoją niepełnosprawnością. Ponadto deklaracji ujmujesz 2 typy odliczeń:
- wydatki nielimitowane,
- wydatki limitowane.
Tylko aktualne orzeczenie o niepełnosprawności, orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji będzie podstawą do tego, abyś mógł skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Z ulgi możesz wykorzystać sam, może zrealizować ją Twój rodzic lub opiekun, na którego utrzymaniu jesteś.
Co należy do wydatków limitowanych w uldze rehabilitacyjnej?
Jak wyżej wspomnieliśmy, część odliczeń posiada limity, zarówno limit dolny, jak i górny. Odliczając niektóre koszty w tej grupie wydatków, nie musisz posiadać faktur. Przed dokonaniem odliczeń sprawdź jednak pułapy limitów i dokumenty, do których posiadania jesteś zobowiązany.
Jeśli nabyłeś na własne potrzeby przedmioty lub usługi wymienione poniżej, rozlicz je w swojej deklaracji podatkowej.
- Leki przepisane przez lekarza.
- Usługi przewodników dla osób niewidomych i niedowidzących w stopniu znacznym oraz umiarkowanym i dla osób niepełnosprawnością ruchową w stopniu znacznym.
- Wydatki psa przewodnika.
- Eksploatację samochodu osobowego.
- Pieluchomajtki, podkłady, pieluchy i wkłady anatomiczne.
Które wydatki nie mają limitów odliczenia w PIT?
W całości od swojego dochodu możesz odliczać wiele usług i kosztów związanych z ułatwieniem sobie życia w niepełnosprawności. By cokolwiek odliczyć, potrzebujesz faktur imiennych. Urząd Skarbowy zwróci Ci nadpłacony podatek zgodnie z Twoją deklaracją, jednak otrzymasz nie więcej, niż odprowadziłeś wcześniej w zaliczkach na jego poczet.
Co odliczysz w całości od swoich dochodów?
- Koszty odpłatnych usług opiekuńczych i pielęgniarskich, które były realizowane w miejscu Twojego zamieszkania.
- Wydatki poniesione na wyposażenie i adaptację domu lub mieszkania stosownie do Twojej niepełnosprawności.
- Adaptację własnego samochodu osobowego do potrzeb związanych z niepełnosprawnością.
- Usługi tłumacza języka migowego.
- Naprawę, zakup i najem wyrobów medycznych i ortopedycznych zgodnie z wykazem.
- Koszt zakupu wydawnictw i materiałów szkoleniowych dotyczących niepełnosprawności.
- Odpłatny transport medyczny karetką.
- Wydatki na transport publiczny w związku z wyjazdem na turnus rehabilitacyjny, do sanatorium lub innych placówek opiekuńczo-rehabilitacyjnych.
- Zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.
- Koszty poniesione na turnus rehabilitacyjny i sanatoryjny.
- Odpłatny pobyt w zakładach specjalistycznych.
- Kolonie i obozy (wydatki obejmują dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności i dzieci osób z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności).
Odlicz tylko te koszty, które poniosłeś ze środków własnych. Nie odliczaj wydatków, które zostały pokryte ze środków publicznych, takich jak Narodowy Fundusz Zdrowia, PFRON czy Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.

Do jakich ulg na przejazdy ma prawo osoba niepełnosprawna?
Ty i Twój opiekun możecie skorzystać z ulg na przejazdy komunikacją publicznych PKP i PKS. Ile procent zniżki uzyskasz, zależy od stopnia Twojej niepełnosprawności oraz rodzaju dysfunkcji oznaczonego odpowiednim symbolem w Twoim orzeczeniu. Omawiając ulgę na przejazdy, zastosowaliśmy podział z uwagi na stopień niepełnosprawności.
Ile wynosi ulga na przejazdy dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności?
Przy znacznym stopniu niepełnosprawności, masz prawo do ulgi komunikacyjnej w wysokości:
- 49% na przejazdy autobusami PKS i pociągami PKP.
- 37% na transport w innych formach komunikacji.
- Twój opiekun ma prawo do 95% zniżki na przejazdy.
Orzeczenie symbolem 04-O uprawnia Cię do większych ulg. Z niepełnosprawnością wzrokową w stopniu znacznym otrzymasz:
- 93% ulgi na przejazdy pociągami i autobusami publicznymi.
- 51% ulgi w innych środkach komunikacji publicznej.
Ile wynosi ulga na przejazdy dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?
Przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ulga na przejazdy jest ograniczona. Skorzystasz z niej, jeżeli jesteś osobą niepełnosprawną wzrokowo. Możesz wtedy kupić ulgowy bilet ze zniżką 37%. Ulga dotyczy podróżowania wszystkimi środkami transportu publicznego. Opiekun osoby z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym niezależnie od dysfunkcji skorzysta z ulgi 95%.
Ile wynosi ulga na przejazdy dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności?
Lekki stopień na Twoim orzeczeniu znacznie ogranicza Twoje prawa do ulgi w podróżowaniu środkami transportu publicznego. Masz prawo do 78% ulgi na przyjazdy tylko wtedy, jeżeli masz mniej niż 26 lat i jesteś uczniem lub studentem. Drugie ograniczenie dotyczy celu podróży. Zniżka obowiązuje tylko na trasie z miejsca Twojego zamieszkania do miejsca nauki, placówek oświatowo edukacyjnych oraz internatów lub akademików.
Ile wynosi ulga na przejazdy dla dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności?
Prawo do podróżowania środkami komunikacji publicznej — pociągami i autobusami — dotyczy dzieci z niepełnosprawnością i ich opiekunów. Macie prawo do ulgowych biletów w wysokości 78% zniżki. Podobnie jak przy lekkim stopniu niepełnosprawności istnieje tutaj ograniczenie w zastosowaniu ulgi. Skorzystacie z niej tylko i wyłącznie na przejazdy między miejscem zamieszkania a placówkami edukacyjno- opiekuńczymi, z których dziecko korzysta oraz podróżując na turnus rehabilitacyjny i z powrotem.
Kto ma prawo do ulg na przejazdy komunikacją miejską?
Nie ma jednolitych krajowych przepisów regulujących ulgi na przejazdy komunikacją miejską. To czy nabędziesz uprawnienia do tańszych lub darmowych przejazdów, zależy od uchwały lokalnego samorządu. Z tego powodu musisz kontrolować przepisy zarówno do lokalnych, jak i w miejscach, do których wyjeżdżasz, aby nie zapłacić kary za brak lub nieodpowiedni bilet.
Zazwyczaj przepisy stanowią w większości miast, że prawo do bezpłatnego korzystania z komunikacji miejskiej ma osoba niepełnosprawna i jej opiekun.
Do jakich miejsc niepełnosprawni mogą kupić ulgowe bilety?
Życie z chorobą i niepełnosprawnością powoduje wiele ograniczeń. Bardzo często wykorzystujesz swoje środki głównie na utrzymanie, leczenie i rehabilitację zapominając o innych potrzebach. Priorytetem nie są dla Ciebie rozrywka, czy udział w zawodach sportowych. Nie musisz rezygnować jednak z tej przyjemniejszej części życia. Ustawodawcy zapewnili Ci ulgi dotyczący zakupu wejściówek do różnych obiektów kultury i sportu. Pokaż legitymację osoby niepełnosprawnej lub rencisty albo swoje orzeczenie i spytaj o ulgowe bilety. Miejsca, do których wejdziesz ze zniżką to m.in.:
- Instytucje kulturalne – typu muzea, kina, teatry.
- Kompleksy sportowo rekreacyjnych – typu stadiony, baseny, korty tenisowe i inne obiekty sportowe i rekreacyjne.
- ZOO, ogrody botaniczne oraz skanseny.
- Wszelkie parki rozrywki — atrakcyjne miejsca związane z turystyką.
Na czym polegają ulgi pocztowe i telekomunikacyjne?
Zarówno poczta, jak i telekomunikacja mają obowiązek dostosowania usług do potrzeb osób z niepełnosprawnością. W jaki sposób go realizują?
- Z ulg na poczcie skorzystasz, gdy masz niepełnosprawność ruchową (poruszasz się na wózku) lub dysfunkcję wzroku. Listonosz powinien odebrać od Ciebie prawidłowo zaadresowaną przesyłkę oraz dostarczyć Ci bezpłatnie wszelką korespondencję, paczki i przekazy.
- Ulgi w telekomunikacji oznaczają pełny dostęp do usług i dostosowanie oferty tak, abyś mógł z niej skorzystać mimo niepełnosprawności. Operatorzy nie muszą udzielać Ci zniżek na abonament. Część z nich jednak oferuje dla osób z niepełnosprawnością wzroku, słuchu i mowy ulgi w opłacie abonamentu i przyłączeniu telefonu stacjonarnego.
Dla kogo jest ulga na abonament RTV?
Ulgę w postaci zwolnienia z abonamentu radiowo-telewizyjnego uzyskasz, kiedy posiadasz jakikolwiek dokument przyznający Ci status osoby niepełnosprawnej. Potwierdzeniem Twojego uprawnienia może być:
- Orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.
- Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i równoległe uprawnienie do zasiłku pielęgnacyjnego.
- Dokument o nadaniu statusu inwalidy wojennego lub wojskowego.
- Orzeczenie o uszkodzeniu narządu wzroku z ostrością widzenia do 15%.
- Orzeczenie o całkowitym uszkodzeniu narządu słuchu.
Jak wysoka jest ulga w opłacie paszportowej?
Zapłacisz tylko 50% kosztów opłaty opłat paszportowej, jeśli jesteś osobą niepełnosprawną i posiadasz ważne orzeczenie. W tym przypadku nie jest ważny ani stopień, ani rodzaj Twojej niepełnosprawności.
Wyjątkowo możesz dostać 100% zwolnienia z opłaty za wydanie paszportu, jeżeli Twój wyjazd za granicę ma związek z leczeniem lub rehabilitacją poza granicami kraju i:
- mieszkasz w Domu Pomocy Społecznej.
- jesteś pensjonariuszem zakładu opiekuńczego.
- dostajesz zasiłek stały z pomocy społecznej.
O ulgach dla osób z niepełnosprawnością w pigułce
Mamy nadzieję, że z powyższego artykułu dowiedziałeś się, jakie ulgi Ci przysługują w zależności od typu orzeczenia, które posiadasz. Jeżeli jesteś zainteresowany szczegółami dotyczącymi tych ulg dla niepełnosprawnych, sięgnij po inne nasze artykuły. Tam znajdziesz dokładniejsze informacje.
Na ten moment warto, abyś zapamiętał, z jakich ulg możesz korzystać i w jakich miejscach. Warto, abyś zawsze posiadał przy sobie legitymację osoby niepełnosprawnej lub legitymację rencisty. To znacznie ułatwi Ci realizację prawa do poszczególnych ulg. Dokument ten jest dużo wygodniejszy niż noszenie przy sobie orzeczenia o niepełnosprawności.
Najważniejsze ulgi dla niepełnosprawnych to:
- Ulgi podatkowe – PCC i PIT.
- Ulga na przejazdy komunikacją publiczną.
- Ulgi pocztowe i telekomunikacyjne.
- Ulga na abonament radiowo-telewizyjny.
- Ulga paszportowa.
- Ulgi na wejściówki do placówek sportowych i kulturalnych.
