Jaka dieta po zawale wspiera powrót do zdrowia?

Zawał serca to poważne i bardzo niebezpieczne wydarzenie w życiu. Wymaga nie tylko odpowiedniej opieki medycznej, ale także znaczących zmian w codziennych nawykach- także w diecie. Zdrowe odżywianie po zawale jest kluczowe, ponieważ pomaga obniżyć ryzyko kolejnych zawałów. Ponadto skutecznie wspiera regenerację i funkcjonowanie serca. Właściwie zbilansowana dieta jest więc fundamentem w procesie powrotu do zdrowia.

Najlepsze efekty osiąga się, korzystając z diety śródziemnomorskiej. Jest ona bowiem bogata w pełnoziarniste produkty zbożowe, tłuste ryby morskie i oleje roślinne. Eliminacja produktów wysoko przetworzonych, bogatych w tłuszcze trans i cukry jest równie ważna. Jakie konkretne produkty wybrać, a których unikać, aby wspierać swoje serce i ogólne zdrowie po przebytym zawale?

Każda zmiana diety powinna być konsultowana z lekarzem lub dietetykiem. Pomogą oni odpowiednio dostosować jadłospis do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia. W tym artykule znajdziesz wytyczne, które pomogą Ci zrozumieć, jakie kroki należy podjąć, aby skutecznie dbać o serce po zawale.

Co to jest zawał serca?

Zawał mięśnia sercowego to martwica mięśnia sercowego powstająca w wyniku niedokrwienia. Do niedokrwienia dochodzi w wyniku powstania zatoru w tętnicy. Efektem jest znaczące ograniczenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe bądź całkowite jego zatrzymanie.

Zajęty niedokrwieniem obszar serca pozostaje zazwyczaj już martwy. Szybka interwencja kardiologiczna może jednak uratować życie i zminimalizować obszar występowania martwicy.

Statystyki wskazują, że w Polsce zawał serca przechodzi ok. 100 tys. osób rocznie. Ponad 60% stanowią mężczyźni. Co 3 osoba z zawałem serca umiera, zanim trafi do szpitala.

Przyczyny zawału serca

Przyczyny wystąpienia zawału serca bywają różne. Najczęściej jednak atak serca spowodowany jest miażdżycą naczyń wieńcowych, cukrzycą i otyłością.

Ogromny wpływ na pojawienie się ataku mają również wady i choroby serca. Ponadto nadciśnienie tętnicze, nieleczone choroby układu krążenia, życie w nieustannym stresie oraz nadwaga i otyłość.

Kolejnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zawału serca jest zła dieta oraz brak aktywności fizycznej. Poza tym palenie papierosów i picie napojów alkoholowych.

Miażdżyca- główny czynnik zwiększający ryzyko zawału serca

Ryzyko wystąpienia zawału drastycznie zwiększa tzw. blaszka miażdżycowa odkładająca się w tętnicy wieńcowej. Powstaje ona w wyniku nagromadzenia się na ściankach naczyń krwionośnych nadmiaru cząsteczek cholesterolu.

Wokół pękniętej blaszki miażdżycowej tworzy się skrzeplina, która zamyka naczynie wieńcowe. Niedokrwiony obszar serca doznaje wówczas zawału i staje się nieodwracalnie martwy.

Cukrzyca a zawał mięśnia sercowego

Osoby z cukrzycą są 2-4 razy częściej bywają doświadczane chorobami serca. Dlatego też ryzyko wystąpienia zawału jest u nich zdecydowanie większe i bardziej niebezpieczne.

Cukrzyca może uszkodzić naczynia krwionośne i stopniowo usztywnić mięsień sercowy. U diabetyków ściany tętnic zbierają niestety więcej złogów tłuszczowych i wcześniej zaczynają sztywnieć.

Nadwaga i otyłość brzuszna

Nadwaga oraz otyłość to kolejne czynniki, które mogą spowodować zawał mięśnia sercowego i przyspieszyć rozwój wielu innych chorób. Dlatego też osoby o wskaźniku BMI powyżej 25 kg /m 2 powinny powoli i rozsądnie obniżyć masę ciała.

Wyjątkowo niekorzystne jest odkładanie się tłuszczu w okolicy brzucha- tzw. otyłość brzuszna. Można ją rozpoznać, gdy obwód talii przekracza u kobiet 80 cm a u mężczyzn 94 cm.

Pamiętajcie jednak, że osoby po zawale serca nie mogą odchudzać się szybko i intensywnie. Specjaliści zalecają wolną redukcję masy ciała na poziomie ok. 0,5- 1 kg tygodniowo.

Dobrym i bezpiecznym rozwiązaniem w tym przypadku będzie skorzystanie z porady dietetycznej i lekarskiej.

Dlaczego dieta jest ważna po zawale serca?

Dieta po przebytym zawale mięśnia sercowego odgrywa kluczową rolę. Jej zadanie polega m. in. na działaniu profilaktycznym i zmniejszającym ryzyko wystąpienia zawału. Jest też skuteczna w leczeniu chorób układu krążenia.

W codziennym menu nie powinno więc zabraknąć składników, które zapobiegają np. powstawaniu zakrzepów tętnicy doprowadzającej krew.

Jest to bardzo istotne, ponieważ krew transportuje substancje odżywcze i odpowiednią ilość składników mineralnych. Dzięki nim możliwe jest prawidłowe funkcjonowanie poszczególnych organów, ale także całego organizmu.

Zdaniem specjalistów najbardziej efektywna jest dieta śródziemnomorska.

Właściwa dieta po zawale serca obniża ryzyko ponownego zawału

Wprowadzenie zdrowej diety- np. śródziemnomorskiej- przyczynia się m.in. do leczenia zaburzeń lipidowych. Skutecznie obniża tzw. zły cholesterol LDL i tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca.

Dieta kardiologiczna ma na celu ograniczenie spożycia tłuszczu do 20% całodziennego zapotrzebowania. Należy pamiętać, aby spożywane tłuszcze pochodziły w jak największym stopniu ze źródeł roślinnych.

Istotny w leczeniu chorób układu krążenia i po zawale mięśnia sercowego jest odpowiedni sposób przygotowywania potraw.

Dania nie powinny być sporządzane w procesie smażenia i duszenia z użyciem tłuszczu. Chodzi tutaj szczególnie o potrawy sporządzane na głębokim tłuszczu.

Produkty zalecane w diecie po zawale serca

Osoby chore po zawale serca, aby móc szybciej powrócić do zdrowia powinny stosować specjalistyczną dietę.

Najlepsza- zdaniem wielu naukowców- jest dieta śródziemnomorska, która skutecznie wspomaga działanie serca. W codziennym zdrowym menu powinny znaleźć się więc kasze gruboziarniste, chude mleko i chude mięso. Poza tym niesolone orzechy włoskie i duszone warzywa.

Zaleca się też produkty pełnoziarniste- płatki, owsiane, płatki zbożowe oraz suche nasiona roślin strączkowych. Produkty te są bogate w błonnik pokarmowy, który redukuje stężenie glukozy we krwi. Poza tym obniża zapotrzebowanie na insulinę.

Dobrym rozwiązaniem będą również tłuste ryby- łosoś, śledź, tuńczyk, halibut, czy makrela. Są to produkty bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega 3. Kwasy skutecznie obniżają także trójglicerydy i zapobiegają zlepianiu się płytek krwi. Dzięki temu znacznie hamują rozwój blaszki miażdżycowej.

Korzystny dla zdrowia po przebytym ataku serca będzie również jogurt naturalny oraz olej lniany i olej rzepakowy.

Badania naukowe wskazują też, że dobroczynne działanie ma czerwone wytrawne wino spożywane w niewielkich ilościach.

Produkty do unikania po zawale

Osoby, u których występują choroby układu krążenia, oraz po zawale serca powinny zmienić dietę na zdrową. Pierwszym krokiem w tym kierunku będzie unikanie szkodliwych i niebezpiecznych produktów spożywczych.

Dieta po zawale serca powinna wykluczać produkty posiadające duże ilości kwasów tłuszczowych trans. Znajdują się one przede wszystkim w fast- foodach, sosach i zupach w proszku.

Posiadają je także słone przekąski, wyroby cukiernicze, tłusty nabiał, twarde margaryny i mleko skondensowane.

Niezbędne jest także zaprzestanie palenia papierosów i picie alkoholu. Nieprzestrzeganie powyższych zasad może spowodować zwiększenie stężenia cholesterolu, podwyższenia poziomu cukru i obciążenie wątroby.

Konsekwencją może być ponowny zawał.

Przykładowy jadłospis dla osoby po zawale

Dieta dla chorego po zawale serca powinna zostać ułożona przez specjalistę dietetyka. Powinna uwzględniać indywidualne uwarunkowania zdrowotne i preferencje smakowe chorego.

Najlepsza- jak pisałam wyżej- jest dieta śródziemnomorska. Poniżej podaję przykładowy jadłospis:

• śniadanie – sałatka śródziemnomorska składająca się z sałaty, pomidorków koktajlowych, paseczków czerwonej cebuli i papryki. Ponadto plasterków ogórka, garści oliwek oraz sera feta. Wszystko należy skropić oliwą i spożywać z grzanką z pieczywa graham.

• II śniadanie – chudy twaróg rozgnieciony z łyżką naturalnego jogurtu. Do tego warto dodać posiekane zioła- bazylię, mięte, czy natkę świeżej pietruszki. Można to doprawić świeżo zmielonym pieprzem. Natomiast pełnoziarniste pieczywo obłożyć serkiem.

• obiad – duszone warzywa w soku pomidorowym. Do garnka z przecierem pomidorowym wrzućcie pokrojone warzywa- paprykę, groszek zielony, pietruszkę, marchew, cukinię oraz kilka pieczarek. Tak przygotowane warzywa podawajcie z kaszą, którą najbardziej lubicie.

• podwieczorek – jogurt naturalny.

• kolacja – sałatka z awokado na słodko. Do miski wrzucić cząstki awokado, pomarańczy, plastry chudej szynki i ulubione sałaty. Całość posypać rozdrobnionymi włoskimi orzechami, a następnie polać olejem rzepakowym.

Zalecenia ogólne dla osób po zawale serca

Zawał to doświadczenie, które powinno być dla chorego poważnym ostrzeżeniem. Po zawale mięśnia sercowego niezbędna jest zmiana nie tylko sposobu myślenia, ale także stylu życia oraz żywienia.

Wszystkie, te elementy mogą złagodzić negatywne skutki zawału. Poza tym pozwalają zredukować ryzyko wystąpienia zawału w przyszłości.

Wśród najważniejszych zaleceń dla osób, których dotknął zawał serca, są:

• pozytywne myślenie i wypoczynek.

• systematyczne kontrole lekarskie i regularne zażywanie leków.

• kontrola masy ciała.

• porzucenie palenia.

• regularna aktywność fizyczna.

Kiedy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem?

Konsultacja lekarska, dietetyczna i fizjoterapeutyczna wskazana jest u osób zdrowych jako działanie profilaktyczne. Szczególnie jednak zaleca się ją osobom obciążonym chorobami układu krążeniowo- naczyniowego i przemiany materii. Jeżeli zatem chorujecie na cukrzycę, występuje u was nadwaga i nadciśnienie nie zwlekajcie z wizytą u specjalisty.

Hipercholesterolemia – występująca szczególnie u osób młodych- również wymaga konsultacji lekarskiej i specjalistycznych badań. Podobne kroki zapobiegawcze powinny podjąć osoby po przebytym zawale serca. Jeżeli zatem dotychczas nie dbaliście o swoje zdrowie i kondycję, warto zmienić to właśnie teraz.

Wcześnie podjęta profilaktyka może spowolnić proces rozwoju choroby wieńcowej. Ponadto uchronić przed zawałem serca- zarówno pierwotnym, jak i wtórnym. Zajęty martwicą obszar serca niestety nie będzie już pracował. Poprzez odpowiednią dietę, styl życia i aktywność ruchową możemy jednak uniknąć kolejnego zawału i jego powikłań- np. w postaci udaru mózgu.

Podsumowanie

Wdrażając zalecenia dietetyczne, możesz znacznie wpłynąć na swoje zdrowie serca po zawale. Pamiętaj, że każdy krok, który podejmujesz w kierunku zdrowszego żywienia, to inwestycja w przyszłość. Nie musisz wprowadzać wszystkich zmian jednocześnie. Zacznij od małych, stałych kroków, takich jak wybór pełnoziarnistych produktów czy zwiększenie ilości tłustych ryb w diecie.

Jeśli masz wątpliwości co do tego, jakie produkty są dla Ciebie najlepsze, nie wahaj się skonsultować z dietetykiem. Specjalista pomoże dostosować dietę do Twoich potrzeb i pomoże w utrzymaniu zdrowego serca po przebytym zawale. Zdrowe odżywianie to klucz do długiego i aktywnego życia, dlatego warto poświęcić temu tematowi odpowiednią uwagę.