Balneologia, jak może pomóc w powrocie do zdrowia
Czym jest balneologia?
Balneologia jest jedną z najstarszych dziedzin medycyny. Wykorzystuje do terapii naturalne surowce lecznicze, takie jak: wody mineralne, gazy lecznicze, peloidy oraz walory klimatyczne.
Dzięki działaniu naturalnych surowców leczniczych skutecznie można leczyć, m.in. choroby układu oddechowego, stwardnienie rozsiane, choroby reumatyczne oraz niektóre schorzenia ginekologiczne. Terapia poprawia także odporność i pozwala się zrelaksować.
Krótka historia balneologii
Początki balneologii i medycyny fizykalnej sięgają starożytności. Jej prekursorem był Hipokrates. W Polsce Wojciech Oczko w 1578 roku opisał wody lecznicze i mineralne występujące w Polsce.
Ożywienie dotyczące leczenia metodami balneologicznymi przypada na średniowiecze oraz okres między XVII, a XIX wiekiem. Powszechne były wówczas kąpiele lecznicze, jak i stosowanie wód mineralnych oraz walory klimatyczne danej miejscowości uzdrowiskowej. W następnych latach w raz z rozwojem technologii medycznej balneologia została zastąpiona w dużym zakresie leczeniem syntetycznym. Jak się później okazało, dostrzeżono wiele poważnych skutków ubocznych leczenia farmakologicznego. Powrócono więc do terapii naturalnych.
Obecnie balneologia powróciła do “łask”. Jest bardzo często stosowana w lecznictwie uzdrowiskowym. Jej elementy – np. kąpiele borowinowe – stosowane są również na oddziałach rehabilitacyjnych i w dziennych ośrodkach rehabilitacyjnych.
Kto zajmuje się leczeniem balneologicznym?
W terapii wykorzystującej naturalne surowce lecznicze niezbędny jest dobór odpowiednich zabiegów leczniczych. Dlatego, tym działem medycyny zajmuje się lekarz specjalista balneologii i medycyny fizykalnej.
Leczenie prowadzą przede wszystkim sanatoria balneologiczne. Z terapii możecie skorzystać też w szpitalach uzdrowiskowych. Niektóre zabiegi lecznicze możecie wykonać również w warunkach domowych.
Dlaczego warto pojechać na zabiegi balneologiczne do uzdrowiska?
Zabiegi balneologiczne bywają czasem mylone z hydroterapią. Jest dostępna w większości ośrodków leczniczych oraz SPA z basenem i miejscem wyposażonym w wanny do kąpieli.
Balneoterapia wykonywana jest jednak przede wszystkim w uzdrowiskach. Polega bowiem na wykorzystywaniu naturalnych surowców leczniczych dostępnych jedynie w miejscach uzdrowiskowych.
Dobre efekty terapeutyczne możemy osiągnąć stosując metody balneologiczne połączone z innymi sposobami leczenia, np. rehabilitacją, fizykoterapią i elektroterapią. Wszystkie efektywnie uruchamiają rezerwy czynnościowe organizmu.
Zabiegi lecznicze skutecznie przyczyniają się do łagodzenia dolegliwości bólowych i ogólnej poprawy kondycji organizmu. Likwidują stany zapalne, poprawiają krążenie i ruchomość stawów.
Regularna i systematyczna terapia kluczem do lepszego zdrowia i kondycji
Sporadyczne i okazjonalne działania lecznicze, zarówno w procesie profilaktyki jaki leczenia konkretnych schorzeń,- nie dają efektów natychmiastowych. Dlatego ważnymi cechami pacjenta powinny być:
cierpliwość,
systematyczność,
dokładność.
Tylko dzięki takiemu postępowaniu zostaną uruchomione mechanizmy adaptacyjne. Pozwolą one przystosować się do nowej sytuacji związanej ze stanem zdrowia. Jeżeli natomiast będziemy cierpliwi i systematyczni pojawią się po pewnym czasie efekty trwalsze.
Nastąpi poprawa ogólnej wydolności organizmu, zmniejszenie dolegliwości bólowych u osób z chorobami stawów i kręgosłupa. Polepszenie zdrowia zauważą także kuracjusze z chorobami neurologicznymi, a także kobiety w trakcie menopauzy.
Są to oczywiście tylko niektóre z korzyści wynikające ze skoordynowanych i regularnych działań terapeutycznych. Pamiętajcie jednak, że w dużej mierze ich efekty zależą od waszego podejścia do stosowanych terapii.
Jakie zabiegi obejmuje leczenie balneologiczne?
Leczenie balneologiczne polega na zastosowaniu naturalnych surowców, dostępnych głównie w uzdrowiskach. Balneologia obejmuje wiele skutecznych zabiegów leczniczych wśród, których najczęściej znajdują się wody mineralne, gazy lecznicze, kąpiele i plastry borowinowe, tampony borowinowe oraz inhalacje.
Ponadto zawijanie w okłady borowinowe, nasiadówki borowinowe oraz jonoforeza borowinowa. Dużym uznaniem wśród kuracjuszy cieszą się okłady borowinowe oraz kąpiele solankowe i kąpiele kwasowęglowe.
Kąpiele stosowane w lecznictwie
Kąpiele tlenowo – ozonowe, to lecznicza kąpiel w wodzie termalnej, do której doprowadzane jest za pomocą specjalnej maty powietrze z cząstkami ozonu. Mieszanina tlenowo – ozonowa w trakcie terapii przenika bezpośrednio przez skórę. Dzięki temu skutecznie poprawia się ukrwienie, a także dotlenia mózg, serce i wspiera krążenie kończyn dolnych.
Kąpiele gazowe – są to terapie zawierające naturalny, bądź sztuczny dwutlenek węgla. Korzystnie wpływają na krążenie i są zdecydowanie łagodniejsze dla osób z chorobami układu krążenia. Kąpiele te bywają nazywane także kąpielami perełkowymi. Ciepła woda powoduje usprawnienie funkcjonowania układu krążenia i rozluźnienie mięśni. Poza tym znosi napięcie i relaksuje.
Kąpiele solankowe – najczęściej stosowane są u osób mających rozpoznane reumatoidalne zapalenie stawów, w stanach pourazowych, w chorobach neurologicznych i ginekologicznych. Zabiegi stosowane regularnie poprawiają ukrwienie, zmniejszają obrzęk i nacieki. Działają także przeciwbólowo i powodują rozluźnienie mięśni.
Kąpiele kwasowęglowe – balneolog zaleca przeważnie w chorobach serca i u osób mających nadciśnienie tętnicze. Dobre efekty lecznicze uzyskuje się również u osób z chorobą niedokrwienną kończyn dolnych oraz w przebiegu nerwic narządowych. Terapia poprawia krążenie i przemianę materii, redukuje stężenie cholesterolu i glukozy we krwi. Ponadto obniża ciśnienie krwi i akcję serca. Działa również relaksująco.
Kąpiele siarczkowo – siarkowodorowe wdrażane są do leczenia chorób o charakterze przewlekłym takich, jak np. choroba niedokrwienna kończyn dolnych, choroby reumatyczne, choroby ortopedyczne, choroby dermatologiczne, czy u osób po urazach. Działają przeciwzapalnie i regenerująco na tkankę łączną. Uelastyczniają skórę, poprawiają krążenie i obniżają poziom cholesterolu.
Kąpiele radoczynne – znajdują zastosowanie w leczeniu naczyń obwodowych, schorzeń górnych dróg oddechowych, chorób ginekologicznych oraz reumatycznych. Działanie kąpieli radoczynnych związane jest z promieniowaniem jonizującym, które bardzo łatwo przenika przez skórę oraz błony śluzowe do głębiej położonych tkanek. Dzięki leczeniu poprawie ulegnie odporność organizmu, mikrokrążenie, ale także zmniejszą się dolegliwości bólowe.
Krenoterapia i peloidoterapia
Krenoterapia – jest to leczenie poprzez spożywanie wód mineralnych zawierających cenne dla zdrowia związki chemiczne i pierwiastki. Krenoterapia jest szczególnie skuteczna w leczeniu kamicy nerkowej, dróg żółciowych, wątroby oraz u osób po przebytych operacjach w obrębie układu moczowego i gruczołu krokowego.
Należy jednak pamiętać, aby nie spożywać wód mineralnych samodzielnie i w nadmiarze. Powinniśmy je wypijać pod okiem wykwalifikowanego personelu, który wybierze spośród wielu rodzajów wód mineralnych najlepszą dla nas i zaleci odpowiednie dzienne jej dawkowanie.
Borowinoterapia – inaczej peloidoterapia – jest to terapia torfem przetworzonym przez bakterie. Posiada on wiele dobroczynnych dla zdrowia mikroelementów m.in. kwasy, żywice, woski, krzem, potas czy żelazo.
Wśród najczęściej zalecanych zabiegów balneoterapii wykonywanych znajdują się:
kąpiele borowinowe i zawiesinowe,
jonoforeza borowinowa,
zabiegi z pasty borowinowej,
okłady częściowe i całkowite,
tampony borowinowe,
inhalacje.
Jak leczenie balneologiczne wpływa na zdrowie?
Leczenie balneologiczne ma bardzo duży wpływ zarówno na psychikę, jak i stan fizyczny kuracjusza. Pobudza większość układów fizjologicznych do efektywniejszej pracy. Mobilizuje układ odpornościowy, przyspiesza procesy odbudowy, a także działa przeciwzapalnie w wielu chorobach. Oczywiście nie daje efektów natychmiastowych.
Od wielu lat korzystam z terapii w ośrodkach leczniczych, a także w szpitalach uzdrowiskowych. Dzięki zastosowanemu leczeniu balneologicznemu, fizykoterapii, kinezyterapii oraz hydroterapii, mimo postępującej choroby mięśni udaje mi się zachować sprawność ruchową na stałym poziomie.
Okłady borowinowe np. skutecznie obniżyły napięcie mięśni poprawiając, tym samym ruchomość w stawach. Regularnie stosowane zabiegi – kąpiel borowinowa i okłady z borowiny – skutecznie zlikwidowały stan zapalny, dolegliwości bólowe i korzystnie wpłynęły na kondycję mojej skóry.
Wskazania do leczenia balneologicznego
Zabiegi balneologiczne to skuteczny sposób leczenia chorób przewlekłych. Zabiegi stosuje się w schorzeniach, takich jak:
przewlekłe schorzenia narządu ruchu,
migrena,
stwardnienie rozsiane,
nerwobóle,
menopauza,
nerwice,
niektóre schorzenia ginekologiczne,
łuszczyca,
obejmuje też leczenie schorzeń nerek.
Balneologia – kiedy nie należy jej stosować?
Mimo tego, iż balneologia jest bardzo skutecznym sposobem leczenia, nie należy jej stosować u osób, które mają:
choroby psychiczne,
choroby zakaźne,
zaawansowane nadciśnienie tętnicze III stopnia,
przewlekłe schorzenia zakaźne i pasożytnicze,
nietrzymanie moczu,
poważne zaburzenia rytmu serca.
Podsumowanie
Balneologia i medycyna fizykalna, a także leczenie uzdrowiskowe stanowią obecnie bardzo silnie rozwijający się dział medycyny. Wykorzystywanie zasobów naturalnych, bowiem skutecznie uzupełnia i wzmacnia pozostałe metody terapeutyczne.
Terapia poprawia krążenie, redukuje napięcie, zmniejsza dolegliwości bólowe i poprawia kondycję skóry. Najważniejszy jest jednak fakt, że prowadzona terapia opiera się na składnikach naturalnych. Jest, więc zdrowa i bezpieczna dla naszego organizmu.
W porównaniu z innymi metodami leczenia balneoterapia jest zdecydowanie tańsza. Wyjazd do uzdrowiska na leczenie to także doskonała okazja na wypoczynek i relaks.